Maj, jak do tej pory, nie rozpieszczał pogodą, jednak po „Zimnych ogrodnikach” i „Zimnej Zośce” pogoda ma się wreszcie poprawić, a Polacy ruszą grillować. Choć tradycyjnie na ruszcie królowała kiełbasa, obecnie coraz częściej ustępuje ona miejsca karkówce i marynowanemu mięsu. W 2024 roku średnie wydatki na jednorazowe zakupy grillowe wyniosły 274 zł, co stanowi znaczący wzrost w porównaniu do 186 zł w 2021 roku[1]. Ale czy Polacy grillują tak samo jak inni mieszkańcy świata? Co najczęściej trafia na ich ruszt?
Grillowa tradycja po polsku
Moda na grillowanie zagościła w Europie w XX wieku, a wszystko to za sprawą George’a Stephena, który zaprojektował pierwszy metalowy ruszt na okrągłej podstawie. Jednak to jeden ze współpracowników Henry’ego Forda wpadł na pomysł, aby do opalania grilla wykorzystać kawałki węgla drzewnego, które były zwykłymi odpadami powstałymi przy produkcji Forda model “T”[2].
Polacy najchętniej grillują klasyki – karkówkę, kiełbasę, skrzydełka z kurczaka czy kaszankę. Coraz popularniejsze stają się także warzywa, sery (np. halloumi) i ryby. Co ciekawe, jak wynika z raportu Głównego Urzędu Statystycznego, spożycie mięsa w Polsce wciąż pozostaje wysokie – w 2023 roku przeciętny Polak zjadł 72,8 kg mięsa, z czego 43% to wieprzowina, a 36% – drób[3].
Z danych wynika, że najczęściej w zakupowym koszyku, który Polacy zabierają na grilla znajdują się takie produkty jak: kiełbasa – 86%, pieczywo – 70%, piwo – 68%, świeże mięso – 62% i warzywa – 52%[4]. Jednak już niemal połowa z nas decyduje się na gotowe produkty na grill, takie jak marynowane mięso[5]. Ten zauważalny trend, w którym mięsa i kiełbasy trafiające na sklepowe półki są już zamarynowane, przyprawione i zapakowane próżniowo to ogromna wygoda dla konsumentów. Dzięki temu klienci oszczędzają czas, a na samego grilla mogą zdecydować się w ostatniej chwili. Wadą tego typu produktów jest utrudniona ocena wizualna świeżości produktów – należy uważnie kontrolować daty przydatności do spożycia albo mieć zaufanie do sprzedawcy. To ostatnie mogą podnieść nowoczesne, w pełni zautomatyzowane rozwiązania do monitorowania terminów przydatności do spożycia Checkpoint RFreshID. Rozwiązanie dostarcza wszystkie niezbędne informacje o produkcie, a pracownicy mogą zdalnie odczytywać daty przydatności bez ręcznej kontroli każdej pojedynczej sztuki. To nie tylko wsparcie dla bezpieczeństwa żywności, ale też poprawa rotacji towarów i satysfakcji klientów.
Grillowe rekordy i zwyczaje ze świata
Na świecie grillowanie to prawdziwa sztuka – nie tylko kulinarna, ale i towarzyska. W Argentynie króluje asado – powolne opiekanie dużych kawałków wołowiny nad żywym ogniem[6]. W Korei Południowej popularne jest K-BBQ albo gogigui, czyli samodzielne smażenie mięsa na grillach wbudowanych w stół[7]. Z kolei w RPA tradycją jest braai – narodowy rytuał, który łączy grillowanie z celebracją wspólnoty. Podaje się tam różnorodne rodzaje mięsa, takie jak kiełbaski boerewors, sosaties (marynowane mięso na szpadzie) i sosissie (małe kiełbaski)[8]. Nie można też zapomnieć o amerykańskim BBQ, gdzie królują żeberka.
Rekordy grillowe również robią wrażenie. W 2022 roku drużyna z Teksasu grillowała bez przerwy przez ponad 40 godzin, a w japońskim Ishigaki jednocześnie grillowało 2220 osób. Największa impreza grillowa odbyła się w Monterrey w Meksyku i zgromadziła ponad 45 tysięcy uczestników[9]. Największa grillowana kiełbasa wegetariańska miała 66 metrów długości[10]. Najdłuższy maraton grillowania trwał aż 80 godzin – w Georgii, USA, ustanowił go Jan Greeff z RPA[11]. Najdłuższy grill na świecie powstał w Bayambang na Filipinach w marcu 2014 roku. Miał 8 km i przygotowano na nim 50 tysięcy kilogramów ryb[12]. Polacy też mają się czym pochwalić! Najdłuższa szpada z grillowanymi kurczakami mierzyła ponad 43 metry![13] Największy w naszym kraju grill zbudowano w Nadarzynie, a miał on wymiary 7x5 metrów, co pozwoliło mu trafić do księgi rekordów Guinnessa[14].
Polacy lubią mięso, a roślinne zamienniki są w odwrocie
W 2024 Polacy wydali na mięso 34 mld złotych i to nie jedynie poprzez inflację i wzrost cen, ale także przez odbicie sprzedaży[15]. Oznacza to, że przeciętne gospodarstwo domowe wydaje produkty mięsne 2500 zł rocznie. Ubiegły rok, to także odwrót roślinnych zamienników mięsa. Polacy zjadają statystycznie 75 kg mięsa, ale taki rezultat nie zbliża nas nawet do czołówki stawki[16]. Liderem są tu mieszkańcy Hongkongu, gdzie co roku zjadają oni 136,3 kg na osobę, tuż za nimi plasują się Amerykanie ze 128.6 kg mięsa na głowę. Podium zamyka Australia ze 121,5kg mięsa na osobę rocznie[17]. W 2024 roku wzrosła popularność produktów pakowanych, w przypadku wędlin to blisko 53 proc., a drobiu 54 proc[18].
„W obliczu rosnącej popularności pakowanych produktów mięsnych kluczowego znaczenia nabiera skuteczna kontrola świeżości i bezpieczeństwa żywności. Właśnie tu idealnie sprawdza się inteligentne rozwiązanie RFreshID, które pozwala producentom i detalistom monitorować w czasie rzeczywistym deklarowaną datę przydatności. Dzięki zastosowaniu tej technologii można błyskawicznie zidentyfikować artykuły zbliżające się do końca terminu ważności i usunąć je z półek, zanim staną się zagrożeniem dla konsumentów. To nie tylko zwiększa bezpieczeństwo żywności, ale również wzmacnia zaufanie klientów do marki i ogranicza straty związane z utylizacją przeterminowanych produktów. Natomiast znakowanie produktów u źródła daje pełną identyfikowalność produktów już od momentu produkcji, zwiększając efektywność łańcucha dostaw choćby poprzez automatyczne przyjęcie towaru i szybsze uzupełnianie półek, aż po zautomatyzowaną inwentaryzację czy zarządzanie zapasami. Takie rozwiązania stają się nie tylko użyteczne, ale wręcz niezbędne” – komentuje Robert Głażewski, Business Unit Director w Checkpoint Systems, dostawcy zautomatyzowanych rozwiązań monitorujących daty przydatności żywności.
Podsumowanie
Grillowanie pozostaje ulubioną formą spędzania czasu w wolne dni w Polsce. Zmieniają się jednak preferencje konsumentów, którzy coraz częściej sięgają po gotowe, wysokiej jakości produkty. Technologie wspierające kontrolę świeżości i przydatności do spożycia odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa żywności i satysfakcji klientów.
[1] https://www.pap.pl/aktualnosci/ile-wydajemy-i-co-wybieramy-na-grilla-raport
[2] https://grill360.pl/porady/grillowe-ciekawostki/
[3] https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/ceny-handel/handel/dostawy-na-rynek-krajowy-oraz-spozycie-niektorych-artykulow-konsumpcyjnych-na-1-mieszkanca-w-2023-roku%2C9%2C14.html
[4] https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2024-05-30/grill-przestaje-byc-smaczny-zmiana-trendu-wsrod-polakow/
[5] https://www.pap.pl/aktualnosci/ile-wydajemy-i-co-wybieramy-na-grilla-raport
[6] https://www.unileverfoodsolutions.pl/wiedza/gotowanie/grill/grillowanie-na-swiecie.html
[7] https://www.lkedzierski.com/korea-poludniowa/gogigui-koreanski-grill/
[8] https://dumaafryki.pl/odkryj-bogactwo-smakow-kuchnia-afrykanska-i-jej-wyjatkowe-potrawy/
[9] https://tvn24.pl/tvnmeteo/ciekawostki/majowka-grill-grillowanie-10-grillowych-rekordow-z-calego-swiata-st7894622
[10] https://grill360.pl/porady/grillowe-ciekawostki/
[11] https://tvn24.pl/tvnmeteo/ciekawostki/majowka-grill-grillowanie-10-grillowych-rekordow-z-calego-swiata-st7894622
[12] https://dziendobry.tvn.pl/styl-zycia/hobby/grillowanie-rekordy-jakie-udalo-sie-ustanowic-st7896804
[13] https://biurorekordow.pl/najdluzsza-linia-z-grillowanych-kurczakow/
[14] https://wiadomosci.wp.pl/warszawa/pod-warszawa-zbudowano-najwiekszy-grill-na-swiecie-trafi-do-ksiegi-guinnessa-6178745128405121a
[15] https://www.bankier.pl/wiadomosc/Polacy-wydali-34-mld-zl-na-mieso-i-wedliny-segment-odbija-po-spadkach-8895189.html
[16] https://www.infor.pl/prawo/prawa-konsumenta/nowosci/6835255,czeka-nas-zmiana-diety-na-bardziej-roslinna-miesa-na-polskich-stolach.html
[17] https://www.trade.gov.pl/aktualnosci/polska-potega-miesna-eksport-drobiu-sila-napedowa-branzy/
[18] https://www.rp.pl/przemysl-spozywczy/art41824711-po-szesciu-latach-spadkow-znow-rosnie-sprzedaz-miesa
